प्रत्येक समाजात एक व्यवस्था असते आणि त्यात कालानुरूप बदल अपेक्षित असतात. पण ते बदल कसे असावेत ? हा ही एक प्रष्नच आहे. माझे दोन मुलं ,लहाना 4 वर्शाचा तर मोठा 8 वर्शांचा आणि माझे पती ,आम्हा चैघांचा आनंदी व सुखी असा माझा संसार .
रिती रिवाजांनुसार दोघांचीही पाने वाढली.माझ्या पतींनी यथायोग्य पुजाविधी आटोपला व आम्ही चैघांनीही पानास नमस्कार केला. आता पर्यंत षांत पणे बघत असणा-या माझ्या लहान मुलाच्या मनांत अनेक प्रष्न निर्मांण झाले.तसा त्याने आम्हाला एक प्रष्न विचारला ,आपण आजच का बरे आजीआबांना जेवु घातले. ते तर येथे जेवायला आले देखिल नाही.तुम्हीच तर म्हणाला होता की ते देवाघरी गेलेत आणि आता ते आपल्याला कधीही दिसणार नाहीत? पण मला तर त्यांची खुप आठवण येत आहे.असे म्हणुन तो रडायला लागला.परंतु त्याची थेडीफार समजुत घालण्याचा आम्ही प्रयत्न करीत होतो पण तो काही केल्या एैकत नव्हता.म्हणुन माझ्या पतींनी उदया सकाळी आपण कोल्हापुरच्या आजीआबांना भेटायला जाउ.तेथे तुला खुप मजा येईल .असे आष्वासन दिल्यावर तो षांत झाला व लगेच झोपी गेला. पहाटे आम्ही चैघेही लवकर उठुन आमच्याच चारचाकी गाडीने प्रवासास लागलो.
मी माहेरी जात असल्यामुळे मी तर आनंदात होतेच पण माझी मुलं देखिल अतिषय आनंदात होती .तसेच माझे पतीदेखील दोन चार दिवस निवांतपणे राहता येईल व तेथिल असलेल्या षेतामधे जाता येईल. या आनंदात होते.काही तासातच आम्ही कोल्हापुरात येउन पोहचलो.तषी आमची गाडी घरी न जाता आपोआप देवी श्री महालक्ष्मीच्या मंदिरा समोर येउन उभी झाली.तेथिल वातावरणातील ती प्रसंन्नता बघुन आम्ही ताजेतवाने झालो आणि देविचे ते तेज बघुन आम्ही भाराउन गेलो कारण तिचे रूप नेहमीच वेगळे भासते .आम्ही चैघांनीही महालक्ष्मीचे खडया आवाजात स्तोत्र म्हटले.मी तिची ओटी भरली आणि आम्ही प्रसाद घेउन घराकडे निघालो. घरी येउन पोहचताच माझी आई दारातचं आरतीचे ताट घेउन उभी होती पहीला मानं जावयाचा म्हणुन आईने आधी माझ्या पतीला ओवाळले नंतर आम्हालां . या वर माझा लहान मुलगा लगेच म्हणाला की आजी तु आरतीचे ताट घेउन आमची आरती का केलीस? आपण तर देवाचीच आरती करतो.त्याच्या या प्रष्नावरं आईबाबांनी एकत्रच उत्तर दिले .ते मिष्किल पणे म्हणाले कि आज आम्हाला देवाची आरती करण्याची गरजंच नाही.कारण सकाळी सकाळीच आम्हाला बाल गोपालांचं दर्षन झाले .यावर लहाना लगेच आजीला म्हणाला की आजी मला श्रीकृश्णा सारखेच दही दुध आणि लोणी देषील .या वर आम्ही सगळेच हसलो आणि हासतच धरात प्रवेष केला.आंत गेल्यानंतर बाबांनी आईला सांगीतले की चल लवकर आटप तुझे नातु मुलगी आणि जावई प्रवासाने दमले आहे. गप्पा नंतर आधि काही फराळाचे बघ.देवघरातुन सुंदर सुवास येत होता लगबगीने आम्ही हात पाय घुतले देवघरात देवाचे दर्षन घेतले आईबाबांना नमस्कार केला आणि आम्ही सर्वांनी चहाफराळ केला.मी आईच्या मदतीला गेली मुलं खेळण्यांत दंग झाली व माझें बाबा अणि पती षेतावर फेरफटका मारण्यासाठी गेले.
दोन दिवसांनंतर मी घरी नसतांना माझ्या बाबांचे मित्र दामु काका आणि सुमित्रा काकु आम्हाला भेटण्यासाठी म्हणुन व नातवाच्या ओढीने आमच्या घरी आले . आल्या आल्याच आईबाबांषी न बोलतां माझ्या मुलांषी गप्पा करू लागले. या वर माझी मुलं आजींला विचारत होते की आजी हे दोघे कोण आहेंत? या वर दामु काका आणि सुमित्रा काकु म्हणाले की आम्ही देखिल तुमचे आजीआजोबाच आहोत.तुमची आई आम्हाला आमच्या मुली सारखीच आहे. या बाळांनो आमच्या जवळ या आणि आम्ही आणलेला खाउ घ्या. मुलांनी आजीकडे पाहीले व आईने नजरेनेंच होकार दिला म्हणुन दोघांनीही खाउ घेतला.काही वेळांनी दोघांची दामु काका काकुंषी चांगली गटटी जमली आणि मुलांनी प्रष्न विचारायला सुरूवात केली त्यावर काका काकु देखिल हसत मुखांने प्रत्येक प्रष्नांची उत्तरे देत होते आणि सरते षेवटी काका काकुंकडे गोंश्टींची मागणी झाली.त्यांची गोश्टीची मागणी पुर्ण करून काका काकु पोरांषी खेळण्या करीता उदया परत येईन असे सांगुन निघाले. मी घरी आल्यानंतर दोनही मुले अतिषय आनंदात होती. मी दिसताक्षणी दोघेही माझ्या जवळ आली आणि म्हणाली की,आई आज आपल्या घरी दुसरे पण आजीआजोबा आले होते.त्यांनी आमच्या साठी खाउ आणला,त्यांनी आम्हाला गोश्ट सांगीतली .आज आम्ही सर्वांनीच खुप धमाल केली. असे म्हणुन दोघेही निघुन गेले.मी आईला विचारले कोण आले होते? आई म्हणाली की तुझे दामुकाका काकु आले होते.हे एैकताच मला दामु काका व काकुंची आणि त्यांच्या एकटे पणाची तिव्रतेने आठवण झाली.होय त्यांची मुलं काकाकाकुंना त्यांच्या उतार वयात त्यांना ऐकटे टाकुन परदेषात निघुन गेले होते.काका काकुंनी त्यांना खुप समजावण्याचा प्रयत्न केला पण त्याचा काही उपयोग झाला नाही.आणि म्हणुनच त्यांना मुलाबाळासह नातवंडांची खुप आठवण येते.अषा परीस्तितीत मी किंवा गावातील कोणीही आपल्या मुलांसोबत गावांत आलं की काकाकाकुंना अतिषय आनंद होतो.आणि प्रेत्येक लहान मुलांत त्यांना आपली नातवंडच दिसतात.अािण मी जरा जास्तच लाडाची असल्यामुळें काकाकाकु माझ्यावर सख्या मुलीसारखे प्रेम करतात आणि माझ्या मुलांवर त्यांची विषेश मर्जी आहे आणि माझ्या पतींवर आपल्या सख्या जावया प्रमाणे प्रेम करतात.
चार दिवसांचा मुक्काम संपवुन परतण्याची तयारी सुरू होती. आता आमची गाडी सामानाने गच्च भरली हाती .लहान्याला मात्र भेटवस्तु गिप्टपॅक उघडुन पाहण्याची जरा जास्तच घाई झाली होती.परंतु त्याला सक्त ताकीद मिळाल्यामुळे तो षांत होता आणि घर कधी जवळ येईल याची तो आतुरतेने वाट पहात होता.व आम्ही सगळे देखिल आठवणींच्या गप्पांमधे रममान झालो होतो . इतक्यात माझे लक्ष एका पाटी कडे गेले आणि ते नाव वाचुन मी अस्वस्थ झाले आणि गाडी थांबवायला सांगुन आम्ही सगळेच खाली उतरलो.माझ्या मुलाने मला लगेच विचारले की आई आपण इथे का थांबलो ? या वर माझ्या पतींनेच उत्तर दिले की मुलांनो याला वृध्दाश्रम असे म्हणतात.आणि मुलांचा दुसरा प्रष्न येण्याच्या आधिच वृध्दाश्रम म्हणजे असे आजीआजोबा ज्यांना काही कारणास्तव त्यांच्या मुलांनी इथे आणुन ठेवले आहे.आणि येथिल सर्वच आजीआजोबा तुमच्या सारख्या गोड अषा नातवंडांना भेटण्यास उत्सुक असतात.अषी सर्व माहीती माझ्या मिस्टरांनी मुलांना दिली.या वर परत लहान्याने प्रष्न केला की आईबाबा म्हणजे इथे आमच्या षाळेसारखीच येथिल सर्व आजीआजोबांची षाळा भरते का ? या वर आम्ही काहीही उत्तर न देता आंत गेलो.तेथिल वातावरण पाहुन खरतंर आम्हाला दुःख झालं कारण तेथिल काही आजी ज्यांची दृश्टी क्षिण झालेली आहे त्या वाती फुलवाती वळत होत्या तर काही आजोबा झाडांना पाणी घालत होते. कुणी झाडे लावित होते तर कुणी तेथिल साफ सफाई देखिल करीत होते.तर काही काही आजी आजोबांना उठणे बसणे अषा दैनंदीन कृती देखिल कठिण झालेल्या होत्या.परंतु नाईलाजास्तव त्यांना देखिल कामे करावी लागत होती. हे सर्व विदारक दृश्य पाहुन आमच्या सोबत मुलांचे मनं देखिल हळवे झाले आणि न कळत पणे आमचे सर्वांचेच डोळे पाणावले.आम्ही सगळे निषब्द झालो..... आमची ही परीस्थिती तेथील एका आजोबाला बहुदा लक्षात आली असेल.त्या मुळे त्यांनी माझ्या दोनही मुलांना आवाज दिला .
बाळांनो इकडे या ही बघा सुंदर अषी फुललेली बाग आणि त्या फुलांवर बसलेली सुंदर असे फुलपाखरे ती बोलवीत आहेत तुम्हाला खेळायला. या बोलावण्याने मुले खेळायला गेली आता तेथे बरेच आजी आजोबा जमलेत आम्ही देखिल तेथेच होतो.तेथिल काही आजीआजोबा मुलांसोबत खेळण्यांत रमले तर काही सोबत आम्ही गप्पा करू लागलो प्रत्येकांचीच मनं हेलावुन टाकणारी अषी एक कहाणी .त्याच्या कहाण्यांमधुन एक जाणवत होतं की या वयात त्यांना केवळ प्रेम , माया ,आपुलकी हवी आहे दुसरे काहीही नको आणि या जगात मुलं बाळ एवढे निश्ठुर असतात या वर विष्वास बसत नव्हता. पण हे सत्य आहे. गप्पा करीत असतांना आमे लक्ष मुलांकडे गेले .मुले आनंदाने खेळत बागडत होती. आणि त्यांच्या सोबत काही आजीआजोबा लहान मुले होउन खेळत होती.हे बघुन आमचे मनं आनंदाने भरून आले आणि मनांत एक विचार आला की खरंच मुलांना आजी आजोबा असणं किती गरजेचं आहे. जेणे करून मुलं आजीआजोबां सोबत सुरक्षीत तर राहतीलचं परंतु निरोगी उत्साही आणि आनंदी देखिल राहतील. तसेच त्यांच्या वर उत्तमातील उत्तम अषे संस्कार देखिल होतील या विचारात आम्ही असतांना आमचे लक्ष घडयाळाकडे गेले. बराच उषिर झाला होता म्हणुन आम्ही मुलांना आवाज दिला परंतु मुलांची परतण्याची इच्छा होत नव्हती.कारण मुलांना असे वाटत होंते की असे आजीआजोबा आपल्या घरी देखिल असावे.जे आजीआजोबा आपल्याला छान छान गोश्टी सांगतील ,सोबत खेळतील ,गोड गोड खाउ देतील आणि प्रसंगी आईबाबांच्या रागवण्या पासुन आणि मार खाण्यापासुन आपली सुटका करतील. असे अनेक विचार मुलांच्या डोक्यांत घोंगावत होते. मुले जड अंतःकरणाने आमच्या सोबत घरी आली व काहीही न बोलता झोपी गेली.
दुस-या दिवषी सकाळी मुलं जरा आळसलेलीच वाटली म्हणुन आम्ही दोघांनी विचारले काय झाले बाळांनो तुम्ही नेहमी सारखे वाटत नाही तब्येत खराब आहे का? त्यावर मोठयाने सांगीतले की काल जेव्हा पासुन आपण त्या आजीआजोबांच्या षाळेत गेलो होतो ते खुप चांगले आहेत. आम्ही खुप मज्जा केली. पण असे आजीआजोबा आपल्या घरी का नाही? आम्हाला ते घरी पाहीजे. मुलांच्या या विचाराने आम्ही थक्क झालो. काय करावे काही सुचेना .या वर आम्ही दोघांनी खुप विचार केला आणि मुलांच्या उदास चेह-यावर आनंद कसा आणावा त्याची मागणी कषी पुर्ण करावी याचा पुरेपुर विचार करून मुलांना जवळ बोलावले आणि सांगीतले की तुम्ही दोघांनी जर भरपुर अभ्यास केला तर दर षनिवार रविवारला आपण तुमच्या आजीआजोबांच्या षाळेतील एकेका आजीआजोबांना आपल्या घरी बोलावु.यावर मुलांना खुप आनंद झाला .मुलं खुप अभ्यास करू लागली व दर षनिवारी रविवारी नविन नविन आजीआजोबंाची वाट पाहु लागली.घरी येणारे प्रत्येक आजीआजोबा मुलांना काहीतरी नविन षिकवित असतं आणि भरभरून आमच्या सह मुलांना आषिर्वाद देत असतं.आम्ही दोघे समाधानी होतो की ज्यांची इच्छा होती मुलाबाळांसोबत राहण्यांची आणि नातवंडांसोबत खेळण्याची त्यांची ही इच्छा आमच्या इवलाष्या प्रयत्नाने पुर्ण करू षकलो आणि काही आनंदाचे क्षण त्यांना देवु षकलो.
अषा प्रकारे मुलांना त्यांचे आजीआजोबा मिळाले,माझ्या पतीला आईवडिल मिळाले आणि मला आईवडिलांच्या रूपात सासुसासरे मिळाले. यामुळे आमचा पोरके पणा कायमचा दुर झाला आणि वडिल माणसांनी आमचं घर आनंदाने भरून गेले.आमच्या सर्व इच्छा आकांषा देवाने अषा पध्दतीने पुर्ण केल्या या बद्दल देवाचे खुप खुप आभार . या वरून आमच्या दोघांच्याही मनांत एकाच वेळी विचार आला की , अषा अनेक आजीआजोबां साठी असा एक सुखाचा दिवसं त्याच्या उतार वयात त्यांना मिळू षकेल का? आणि हि ही व्यवस्था समाजात रूजेल का? आणि अषा आजीआजोबांना आपल्या प्रेमाचे घरटे मिळेल का? धन्यवाद
नाव - मृण्मयी चंद्रकांत चांगदे.
मोबाईल -९४०३३०६५८५
लंग - स्त्रीलिंग
पत्ता - ब्राहामान्पुरी,वरुड जिल्हा - अमरावती , महाराष्ट्र ४४४९०६
Email.: mrunmaichangde@gmail.com
ब्लॉगवर नवीन आहात ? नवीन ब्लॉगपोस्टच्या सुचना ईमेलवर येण्यासाठी सबस्क्राईब करा
Comments