लहानपणी दररोजच
चौकातील गजावर बसलेल्या
चिमण्यांच्या चिवचिवाटाने
येणारी पहाट
सुखावह होऊन जायची
रविवारी मात्र
भल्या मोठ्या
तोंडोळीच्या वाड्यात
सोबतीला
सुर्योदयालाच आईचे स्वर ही
कानावर पडायचे ;
" तुला रे वसा कशाला हवा ? उतशील : मातशील : घेतला वसा टाकून देशील "
नागवेलीच्या पानावर मांडलेली पुजा
त्या पाटाभोवती
आम्ही हात जोडून बसलेलो बहिणभावंडे ;
खरं सांगू ?
त्या मांडलेल्या पूजेकडे कमी
त्या कथेत रमणारे आम्ही
आईकडेच कुतूहलाने
जास्त टक लावून बघायचो ;
वसा म्हणजे काय ? उतशील ; मातशील ??
पूर्ण अर्थबोध न झालेले आम्ही
इवल्या इवल्या डोळयांनी
जगाचा शोध लागल्यासारखे
डोळे होता होईल तेवढे
नकळतपणे मोठ्ठे करायचो ;
पण आताशा थोडसं
अंधश्रद्धेच्या उंबरठ्याबाहेर
पाऊल टाकत
सजग झालेल्या
आपल्या सर्वांच्या नजरेतून
मनात डोकावलं तर----
खरचं आपल्यातील
किती जणांना उमजलं
वसा तो काय असतो ?
आपण कुठला वसा घेतला
कि घेतलाच नाही ?
जर घेतलाच तर तो
आपली नीयत विकून
बाजारात तर मांडला नाही ना ?
नाही म्हणायला काहीजण
अखेरच्या श्वासापर्यंत
मिळालेला वसा
स्वतःचे निर्माल्य होऊनच
पूर्णत्वास नेतात
तर काही ठिकाणी
दैवाने दिलेला
कर्माने गमावला तर नाही ना ?
असे पुन्हा एकदा कथेप्रमाणेच
विचारण्यास भाग पाडतात
थोडसं अंतर्मुख होऊन
बघितले तर
बऱ्याच ठिकाणी
मला लख्ख दिसतंय
" उतणार नाही
मातणार नाही " म्हणायला
मिळालेला वसा तर
कळायला हवा ना ----- ?
नी मी बरेच बघितलेत
आयुष्याची संध्याकाळ
व्हायला आली तरी
पदरात वसाच
न् पडलेले
मग त्यांचं काय---?
कि देवाला वेळच नाही
ओटीत जोगवा घालायला---- ? नी
" घेतला वसा टाकणार नाही " ऐकायला
देवच जाणे----?
पण काही म्हणा
लहानपणी तोंडोळीच्या वाड्यात
आईचा तो निनादलेला स्वर
न् जाणे
कधी न पाहिलेल्या
अनादी काळापासून
पण आजही स्त्री ने
घेतलेला आणि घराघरांतून
कमालीच्या ममतेने
अधिष्ठीत झालेला
" आई "
नावाचा वसा देवालाही
" तथास्तु "
म्हणायला भाग पाडतो ;
कारण फक्त इथेच
वसा घेणारी स्त्री नाही तर
जीचा वसा घेतला
ती आदित्य शक्तीच
म्हणते आहे
" मला फक्त विश्र्वास नाही तर
पूर्ण खात्री आहे
हे आदिमाये
तु उतणार नाही ; मातणार नाही
घेतला वसा कधी
टाकणार नाही ---! "
सुभाष मधुकरराव तोंडोळकर
औरंगाबाद
मोबाईल नंबर 9595611161
वसा ही कथा-कविता स्वरुपातली असून नेमकेपणाने मांडलेली आहे...... खूप छान..